Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), psikolojik sorunlar ve ruhsal rahatsızlıkların çözümünde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Fakat, ilaçla değil, sözel etkileşim yoluyla yapılan bir tedavi yöntemi, diğer bir ifadeyle PSİKOTERAPİ YÖNTEMİDİR. 

Kulaktan dolma bilgiler ile değil, ‘bilimsel ve etik ilkeler’ ile hareket eder. Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan oldukça etkili bir yöntemdir ve bu yüzlerce klinik araştırmayla gösterilmiştir. 

Altında Yatan Kuram Nedir?

Bu terapi yöntemi, olayları ALGILAMA, YORUMLAMA, DÜŞÜNCE biçimimizin duygusal tepkilerimiz ve davranışlarımızı belirlediği ilkesine dayanır. Örneğin, bir arkadaşınız size selam vermeden geçti. Onun için ‘’Küstahın teki, kendini bir şey zannediyor’’ diye düşündüğünüzde, kendinizi kötü hissedecek, o kişiye kızacak ve belki de bir daha aramayacaksınız; ‘’Gerçekten sinir bozucu biri, ama belki de bir derdi vardır, selam vermemesi benimle ilgili olmayabilir’’ diye düşündüğünüzde ise kızgınlığınız daha az olacak ve hatta yardım etmek için bir şeyler yapmak isteyeceksiniz. Aynı durumu yaşayan her insan, kendine göre bir değerlendirme ve yorumlama yapar, sonuç olarak ortaya çıkan duygu ve davranış bundan etkilenir. Yani kişinin duygusal tepkisi doğrudan durum (arkadaşın selam vermemesi) dan değil, durumla ilgili düşüncelerinden etkilenir. Çünkü, insanlar gerilim, baskı altında oldukları zaman net ve açık düşünemezler ve birtakım düşünce hataları yaparlar. BDT, kişilerin bu düşünce hatalarını saptamalarına ve ne kadar gerçekçi olduklarını incelemelerine yardımcı olur. Ardından, uygunsuz düşüncelerin yaşanan durumla daha uyumlu ve gerçekçi olan düşüncelerle değiştirilmesine ve dolayısıyla kişinin daha iyi hissetmesi ve daha uyumlu davranmasına neden olur.

 
Uygulama Alanları Nelerdir?

 

Terapiye Başlarken Dikkat Edilecekler

Terapiye başlarken amaç/lar belirlenir; bu ise tedaviden fayda görmeniz açısından en önemli adımdır. Kendi kendinize, ‘’Ben bu terapinin sonunda nasıl olmayı istiyorum, nelerin değişmesini istiyorum?’’ sorularını sorun. Evde, işte, okulda, ailenizle, arkadaşlarınızla, iş arkadaşlarınızla ve diğer insanlarla olan ilişkilerinizin nasıl olmasını istiyorsunuz? Şu anda sizi rahatsız eden ne gibi belirtiler yaşıyorsunuz, bunların hangilerinin azalmasını veya yok olmasını istiyorsunuz? Yaşamınızın daha iyi geçmesini sağlayacak ne gibi başka alanlar olabilir? Terapi süreci, bunların saptanması ve çözüm yolları konusunda size yarar sağlayacaktır. 

Bu Yöntemi Farklı ve Üstün Kılan Noktalar!

• Kişinin yaşamındaki sihirli değnek (bir başkası veya başka herhangi bir şey olmasından ziyade) asıl olarak KİŞİNİN KENDİSİDİR; ANCAK kendisi isterse ve gereken çabayı gösterirse yaşamında bir şeyler değişebilir. Terapiye başlayan kişi, aynı zamanda kendi hayatı için mücadele etmeye başlamış olur, bu ise gereken sorumluluğu üzerine almasını sağlar; ve kısa sürede çevresel faktörlerin hayatı üzerindeki olumsuz etkilerinin azaldığını, kendisini daha iyi hissettiğini ve özgüveninin arttığını fark eder.
• Diğer terapi yöntemlerine kıyasla; öncelikli olarak kişinin güncel sorunlarına odaklanılması, ihtiyaca göre görüşmenin interaktif bir şekilde sürdürülüyor olması, tüm tedavi süreci göz önünde bulundurulduğunda daha kısa süreli olması ve daha çok sorun çözme hedefli olması gibi faktörler daha çok tercih edilmesine ve tüm dünyada yaygın olarak kullanılmasına neden olmaktadır. Çünkü; BDT ile yola çıkan danışan  hedeflerine daha hızlı bir şekilde ulaşır. 
• Hedeflere ulaşılırken, yalnızca sözel teknik ve yöntemleri kullanılmaz. Aynı zamanda, birtakım yazılı materyaller, duruma ilişkin psikolojik testler, terapist eşliğinde veya yalnız başına yapılan uygulamalar, eğitimler, farkındalık ve rahatlama egzersizleri gibi teknik ve yöntemi de kullanır. Sonuç olarak kişi; kendisini (iç görü ve farkındalık) ve  psikolojik durumunu daha iyi anlar; bu ise terapi etkinliğini arttırır ve kalıcı bir iyileşme sağlar. 

Nasıl Daha Fazla Fayda Sağlayabilirim?

Görüşmeye gelmeden önce konuşmak istediğiniz konu veya konuları belirlemeniz hatta notlar almanız, hem görüşmenin daha hızlı ve verimli bir şekilde ilerlemesine hem de terapiden göreceğiniz faydanın artmasına olanak sağlayacaktır. Aynı zamanda, terapist sizden bir sonraki görüşmeye kadar olan süreçte birtakım yazılı veya sözlü uygulamalar isteyebilir. Bunları yapmanız da yine görüşme esnasında konuşulanların hayata geçirilmesi ile terapiden göreceğiniz faydayı artıracak ve size ilaçların sağlayamadığı uzun vadeli birtakım becerileri kazandıracaktır. Tüm bunların yanında, görüşmelere zamanında ve düzenli bir şekilde gelmeniz de terapiden göreceğiniz faydayı artıracaktır. 

Ne Kadar Sürer?

Terapinin ne kadar süreceği kararı, terapistle danışan tarafından birlikte verilir. Genellikle, 2-3 seanstan sonra ilk seanslarda ortaya konan amaçlara ne kadar sürede ulaşılabileceği konusunda terapistin kabaca bir fikri olur. Bazı danışanlar için 6-10 görüşme gibi çok kısa bir süre yeterli olurken bazı danışanlar için de aylarca, hatta bir yılı geçen bir süre terapinin devam etmesi gerekebilir. Danışanlar başlangıçta çok ağır bir kriz durumu söz konusu değilse haftada bir kez görüşmeye alınır. Kişi kendini iyi hissetmeye ve hayatında olumlu yönde bazı değişiklikler farketmeye başladığında (genellikle 4-5. seanslarda), görüşmeler önce 15 günde bire, sonra yavaş yavaş üç haftada bire doğru seyrekleştirilir. Bu aynı zamanda, terapide öğrenilen bilginin gündelik hayatta uygulanması açısından kişiye olanak sunar. Terapi sona erdikten 3, 6 ve 12 ay sonra birer güçlendirme seansı yapılır.

Terapiyle Birlikte İlaç Kullanılır mı?

BDT ile birlikte ilaç kullanılabilir. İlaç başlanmasını gerektiren bir durumda terapistiniz bunu sizinle paylaşacak, avantaj ve dezavantajlarını size anlatacaktır. Bazı durumlar hiç ilaç kullanmadan, bazı durumlar da yalnızca ilaç kullanımıyla tedavi edilebilir. Fakat, ilaç ile terapi kombinasyonu genellikle daha hızlı yanıtlar alınmasına neden olur.  

https://www.shtpsikiyatri.com/sayfa/sevim-haciarifoglu-tolunay-kimdir